سوره طارقسوره طارق، هشتاد و ششمین سوره قرآن کریم بوده و در مکه نازل شده است. ۱ - نام گذاری سوره«طارق» به معنای کوبنده و شکننده است. به ماه یا ستاره درخشانی که شبانگاه ظلمت شب را میشکند و میشکافد و نورش را به زمین میرساند «طارق» میگویند. در آیه نخست این سوره به «طارق» قسم یاد شده و سوره نیز به آن نامیده شده است. ۲ - محور سخنمحور سخن در این سوره، معاد است و خداوند با بیان قدرت کامل خود، بر تحقق آن در آینده استدلال میکند و مردم را به معاد انذار کرده، و ضمنا به حقیقت آن روز اشاره میکند و سوره را با تهدید کفار ختم مینماید. و نیز با بیان اصل خلقت انسان، او را در جهت تربیت معنوی و روی آوردن به فطرت توحیدی سوق میدهد. ۳ - ویژگیهای سوره۱. هفده آیه (تنها ابوجعفر یزید بن قعقاع مخزومی مدنی (م ۱۳۰ ق) و از قراء عشره، آن را شانزده آیه دانسته است) ۶۱ کلمه و ۲۳۹، ۲۴۵ یا ۲۵۴ حرف دارد. ۲. در ترتیب نزول، سی و ششمین، و در مصحف شریف هشتاد و ششمین سوره است. ۳. پس از سوره بلد و پیش از سوره قمر و پیش از هجرت در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد. ۴. از سورههای مفصل و نخستین سوره از سورههای سیزده گانه نوع اوساط آن است. ۵. برخی گفتهاند آیه ۱۷ سوره طارق ((فمهل الکافرین امهلهم رویدا))با آیه «سیف» منسوخ شد. ۶. پانزدهمین سورهای است که با سوگند آغاز میشود. ۴ - مهمترین مطالب سوره۱. بیان اهمیت و عظمت طارق با سوگند به آن؛ ۲. ثبت و نظارت بر اعمال انسان؛ ۳. مراحل تکامل و خلقت انسان؛ ۴. رستاخیز و ظهور اسرار نهانی انسانها در آن روز؛ ۵. اشاره به عظمت قرآن؛ ۶. دستور مهلت دادن به کافران . [۲]
هاشم زاده هریسی، هاشم، ۱۳۱۷، شناخت سورههای قرآن، ص۵۲۹.
[۵]
جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، ج۱، ص۳۱۵.
[۸]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۸۹.
۵ - کاربرد فقهیاز آن در باب صلات سخن گفتهاند. ۵.۱ - فضیلت خواندن طارق در نمازخواندن سوره طارق در نمازهای واجب ، مستحب است. در حدیثی از امام صادق علیه السّلام آمده است:«هر کس سوره طارق را در نمازهای واجب خود تلاوت کند، روز قیامت نزد خدای تعالی دارای جاه و منزلت و از رفیقان و همراهان پیامبران در بهشت خواهد بود». [۱۰]
بحار الانوار، ج۹۲، ص۳۲۲.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگ نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره طارق». فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، زیر نظر آیتالله محمود هاشمیشاهرودی، ج۵، ص۱۷۴، برگرفته از مقاله طارق. |